Östaki Borusu Tıkanıklığı (Östaki Disfonksiyonu)

Östaki borusu; orta kulağı geniz bölgesini bağlayan, çok geniş olmayan bir tüptür. Ana fonksiyonu orta kulak ile dış kulak yolu arasındaki diğer bir deyişle kulak zarının her iki tarafındaki hava basıncı dengelemektir. Yüksek bir yere çıkarken (uçak havalanırken veya araba ile yüksek rakımlı bir yere çıkarken) dış ortam basıncı dolayısı ile dış kulak yolu basıncı azalır. Açık olan östaki borusu sayesinde orta kulaktan genize pasif olarak hava geçişi olur. Bu sayede orta kulak basıncı da azalır, kulak zarının her iki tarafındaki basınç dengelenir. Yüksek bir yerden inerken de (uçak inerken, araba ile yüksek rakımlı bir yerden inerken veya derine dalma sırasında) tam tersi olur, dış kulak yolu basıncı artar. Östaki borusu sayesinde orta kulak basıncı da artar, kulak zarının her iki tarafındaki basınç dengelenir.

Geniz bölgesinde, özellikle östaki borusunun geniz bölgesine açıldığı alanda geniz eti büyümesi veya bir kitle var ise bu durum östaki borusunu mekanik olarak tıkar. Bunun dışında nezle, grip veya sinüzit sırasında östaki borusunda fonksiyonel bir tıkanıklık gelişir. Bu tıkanıklık üst solunum yolu enfeksiyonu geçtikten sonra genellikle geçer. Ancak bazı hastalarda bu tıkanıklık haftalarca sürebilir.

Eğer östaki borusunda mekanik veya fonksiyonel bir tıkanıklık var ise kulak zarının her iki tarafındaki basınç farkı dengelenemez. Bu basınç dengesizliği işitme azlığı, kulakta tıkanıklık, dengesizlik, çınlama ve uğultu gibi belirtilere neden olur. Dış ortam basıncının ani değiştiği durumlarda (örneğin uçak kalkarken veya inerken, derine dalma sırasında) kulak zarı yırtılması bile görülebilir.

Soğuk algınlığı sırasında dalmaktan kaçınılmalı, uçak seyahati yapılması gerekiyor ise de uçak yolculuğundan birkaç gün önce bir dekonjestan başlanmalıdır.  Ek olarak sakız çiğnemek, esnemek, yutkunmak veya valsalva denilen manevrayı (ağız kapalıyken parmaklarla da burun kapatılır, bu sırada yanaklar şişirilerek kulaklara doğru hava verilir) sık aralıklarla yapmak östaki borusu açıklığının sağlanmasına katkı sağlar. 

Östaki disfonksiyonun tedavisinde; ilk aşamada sakız çiğnemek ve ilaç tedavisi önerilir. Davranışsal ve ilaç tedavisinden fayda görmeyen hastalar; kulak zarına ventilasyon tüpü takılması ve/veya östaki tüpünün balonla genişletilmesi açısından değerlendirilir.